Gói thầu hơn 35 ngàn tỷ đồng xây dựng và lắp đặt thiết bị nhà ga hành khách là gói thầu quan trọng và có giá trị lớn nhất của dự án Đầu tư xây dựng cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành. Gói thầu này đang được tổ chức đấu thầu lại để lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, kinh nghiệm thi công.
Hạng mục thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị nhà ga hành khách là hạng mục mang tính chất quan trọng nhất của cả dự án Sân bay Long Thành giai đoạn 1.
* Hấp dẫn nhưng nhà thầu không “mặn mà”
Dự án thành phần 3 - các công trình thiết yếu trong sân bay thuộc dự án Sân bay Long Thành giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư hơn 98,5 ngàn tỷ đồng. Trong số các hạng mục của dự án thành phần 3, công trình nhà ga hành khách sân bay Long Thành là hạng mục quan trọng và có tính quyết định đến tiến độ chung của toàn dự án.
Tháng 9-2022, Tổng công ty Hàng không Việt Nam (ACV) đã tổ chức đấu thầu để lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu 5.10 về thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách thuộc dự án thành phần 3 - các công trình thiết yếu trong cảng hàng không thuộc dự án Sân bay Long Thành giai đoạn 1. Tuy nhiên, đến tháng 12-2020, ACV đã có quyết định phê duyệt hủy gói thầu này.
Lý do huỷ thầu theo ACV là tất cả các hồ sơ dự thầu không đáp ứng được yêu cầu hồ sơ mời thầu.
Đến ngày 19-1-2023, ACV đã phát hành hồ sơ mời thầu lại đối với gói thầu 5.10. Thời điểm đóng/mở thầu với gói thầu này vào ngày 28-3.
Ngày 10-2, ACV cũng đã tổ chức hội nghị tiền đấu thầu với gói thầu 5.10. Hội nghị đã thu hút khoảng 20 nhà thầu tham gia. Tại hội nghị, bên mời thầu (ACV) đã giải đáp nhiều câu hỏi, đặc biệt là các yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm, yêu cầu về kỹ thuật, điều kiện hợp đồng… Thông qua hội nghị, các nhà thầu hiểu rõ hơn yêu cầu của hồ sơ mời thầu để chuẩn bị hồ sơ dự thầu chất lượng và ACV có điều kiện chọn lựa được nhà thầu có năng lực tốt nhất, bảo đảm thực hiện gói thầu theo đúng mục tiêu đặt ra.
Trên thực tế, với giá trị hơn 35 ngàn tỷ đồng, gói thầu 5.10 có sức hấp dẫn rất lớn với các nhà thầu. Tuy nhiên, gói thầu này cũng chứa đựng rất nhiều thách thức khiến các nhà thầu không mặn mà như: tiến độ gấp rút; quy mô lớn, tính chất phức tạp, gồm nhiều hạng mục công trình...
Theo Phó tổng giám đốc ACV, Giám đốc Ban Quản lý dự án Sân bay Long Thành Đỗ Tất Bình, tại hội nghị tiền đấu thầu lần 2, các nhà thầu tham gia cũng đã có các ý kiến tập trung vào một số thắc mắc. Trong đó chủ yếu, nhà thầu lo ngại thời gian thực hiện gói thầu quá ngắn. Các nội dung được quan tâm nhiều là yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm, tiến độ, bên cạnh một số nội dung khác. Các câu hỏi từ phía nhà thầu đều được ACV trả lời, làm rõ tại hội nghị.
* Thách thức thời gian thực hiện
Theo hồ sơ mời thầu lại, thời gian để nhà thầu thực hiện hoàn thành gói thầu 5.10 là 33 tháng, không thay đổi so với lần đấu thầu đầu tiên. Đây được xem là thách thức lớn ảnh hưởng đến quá trình tham gia đấu thầu của các nhà thầu.
Trước đó, vào cuối tháng 1-2023, tại buổi làm việc của Thủ tướng Chính phủ với các cơ quan liên quan về tiến độ dự án Sân bay Long Thành giai đoạn 1, Bộ trưởng Bộ GT-VT Nguyễn Văn Thắng cho biết, trong lần đấu thầu đầu tiên, khi tổ chức hội nghị tiền đấu thầu có 5-7 nhà thầu nước ngoài tham gia. Tuy nhiên, kết quả lại không có nhà thầu nào thực hiện đấu thầu. Quá trình rà soát cho thấy, một trong những nguyên nhân khiến các nhà thầu không tham gia đấu thầu do thời gian thực hiện gói thầu chỉ 33 tháng là quá ngắn.
"Các nhà thầu như Hyundai, Samsung cũng đã có thư gửi cho ACV và họ đề nghị thời gian thực hiện gói thầu phải từ 40-43 tháng” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết.
Cũng tại buổi làm việc này, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng, ACV đang tổ chức đấu thầu lại gói thầu 5.10. Tuy nhiên, ACV cũng như các đơn vị liên quan cần tính toán ngay phương án khi không có nhà thầu tham gia đấu thầu hoặc không lựa chọn được nhà thầu đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu để kịp thời xử lý, tránh kéo dài thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án.
Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, mục tiêu xây dựng nhà ga hành khách sân bay Long Thành rất lớn với tham vọng trở thành trung tâm trung chuyển hàng không của khu vực. Do đó, nhà ga hành khách sân bay có yêu cầu rất cao về tính hiện đại, đồng bộ. Điều này cũng đòi hỏi nhà thầu phải có năng lực, kinh nghiệm. Việc chọn lựa nhà thầu khi đấu thầu không thành công cũng phải được tính toán. Trong đó, có thể tính toán phương án lựa chọn 2 hoặc 3 nhà thầu đã từng xây dựng những sân bay tầm cỡ như sân bay Long Thành. Việc chọn lựa nhà thầu phải chọn những nhà thầu tốt nhất, đã có năng lực, kinh nghiệm để có được công trình tốt nhất, đạt tiến độ và hiệu quả.